Home > Kennisbank > Obligaties
Obligaties
Vergeleken aandelen komt het woord obligaties voor sommigen vaag of ingewikkeld over, maars beleggen in obligaties is juist een relatief veilige en eenvoudige vorm van investeren. Natuurlijk is de kans altijd aanwezig dat u (een gedeeltes van) uw inleg verliest, maar in tegenstelling tot andere beleggingen het risico hier over het algemeen vrij laag. Waarom dat is en meer, leest u op deze pagina.
Wat is een obligatie?
Obligaties worden door bedrijven of overheden uitgegeven. In feite lenen zij geld van beleggers, die vervolgens couponrente ontvangen gedurende een afgesproken looptijd. Aan het eind van de periode keert het bedrijf of de overheid de inlegwaarde weer uit. De daarop verdiende rente is dus als winst te zien.
Het gaat hier dus eigenlijk altijd om een lening met een afgesproken percentage aan rente. Het uitkeren van de rente gaat meestal jaarlijks, maar er zijn uitzonderingen. Veel obligaties zijn te verhandelen op beurzen. Over het algemeen hebben obligaties een vrij voorspelbaar karakter en daarom ziet men ze als een relatief veilige belegging.
Verschil obligatie en aandeel
Een groot verschil tussen een obligatie en een aandeel is dat men bij een obligatie geen eigendom van het bedrijf koopt. Het gaat hier echt om leningen die het betreffende bedrijf in de positie stellen om door te groeien. Bij een aandeel koopt u een stukje van het bedrijf, waarmee u recht hebt op dividend, een deel van de winst.
De manier waarop er winst gemaakt wordt is dus niet hetzelfde, maar dat niet alleen. Ook valt op dat de koers van obligaties vaak een stuk stabieler zijn. Obligaties hebben een lagere volatiliteit, wat neerkomt op een kleiner risico wanneer u gaat beleggen. Daartegenover staat dan wel een lager rendement, want de gouden regel blijft: grotere pieken en dalen gaan gepaard met een groter risico, maar ook een grotere kans op hoge rendementen.
De gedachtegang achter het kopen van een aandeel of een obligatie staat daardoor in een bepaald opzicht haaks op elkaar. Hoewel het in beide gevallen draait om winst maken door ergens vermogen in te stoppen, is dat bij aandelen gebaseerd op de hoop dat iets in de toekomst meer waard wordt. Bij obligaties is het juist gebaseerd op reeds gemaakte afspraken over een vooraf bepaalde looptijd.
Soorten obligaties
Omdat er verschillende voorwaarden kunnen hangen aan de obligaties die bedrijven uitgeven, is er onderscheid gemaakt in het soort obligatie dat beleggers kunnen kopen. De meest voorkomende varianten beschrijven wij hieronder.
Zero coupon obligaties
Wat is een zero coupon obligatie, ook wel nulcouponobligatie genaamd? Eigenlijk heel simpel: hierop zitten geen coupons en dus betaalt het bedrijf of de overheid geen rente uit aan de belegger. Niet alle bedrijven verstrekken schuldbewijzen waarop rente zit. Bovendien kan rente, indien daar wel sprake van is, van obligatie tot obligatie variëren.
Toch zit er ook zonder rente wel degelijk een voordeel voor u achter deze vorm van beleggen. Op een zero coupon obligatie zit namelijk over het algemeen een grote korting. Beleggers kopen ze tegen een lagere prijs en maken winst doordat ze voor de volledige nominale waarde worden afgelost na de looptijd. Koopt u een obligatie met een nominale waarde van 1000 euro waarop 100 euro korting zit, dan betaalt dus zelf 900 euro en is uw rendement na afloop van de looptijd die 100 euro.
Eeuwigdurende en callable obligatie
Deze vorm van beleggen heeft, zoals de naam ‘eeuwigdurende obligatie’ al weggeeft, geen vooraf bepaalde looptijd, wat een verhoogd risico voor de belegger betekent. Immers is niet zeker wanneer het lenende bedrijf het geld weer teruggeeft. Specifieke voorwaarden zijn daarom extra van belang.
Er zitten doorgaans beduidend hogere couponrentes op een eeuwigdurende obligatie vanwege het risico dat de belegger bereid is om te nemen. Wanneer het bedrijf de lening alsnog besluit terug te betalen, gaat het om een callable obligatie. Het bedrijf kan er soms voor kiezen nog voor het verstrijken van de termijn de schulden al af te lossen. Wees u ervan bewust dat het ook anders kan uitpakken als het bedrijf op een gegeven moment in financiële nood verkeert. Een bedrijf dat failliet gaat, kan geen geld teruggeven.
Converteerbare obligatie
Sommige bedrijven kiezen ervoor converteerbare obligaties uit te geven. Ze bieden dan de mogelijkheid aan om na afloop van de einddatum de obligatie om te zetten in iets anders, bijvoorbeeld aandelen in het bedrijf. Het handige daaraan voor bedrijven is dat ze in dat geval geen geld terug hoeven te betalen en de koers van het bedrijf omhoog kan gaan.
De couponrente op dit soort obligaties is normaliter lager, gezien het daadwerkelijke rendement zit in de aandelen waarin geconverteerd wordt. Bovendien resulteert de genoemde situatie van een stijgende aandelenkoers automatisch in een hogere waarde van de converteerbare obligatie.
Achtergestelde obligatie
Tot slot benoemen we de achtergestelde obligatie, een vorm waarbij degenen die hierin beleggen achteraan de rij aansluiten als het aankomt op terugbetaling van leningen. Andere crediteuren zijn eerder aan de beurt.
Bedrijven die achtergestelde obligaties uitgeven, doen dat meestal wel tegen een hogere couponrente. Gaat alles volgens verwachting, dan maakt u aan het eind van de rit wel meer winst dan bij reguliere obligaties.
Waarom beleggen in obligaties
Zoals beschreven zijn er dus meerdere soorten obligaties waarmee beleggers te maken kunnen krijgen. Welke uw voorkeur geniet, ligt eigenlijk aan uzelf. Vaak heeft u maar beperkt keuze als u middels obligaties in een bedrijf wilt investeren. De uitgevende partij beslist dan namelijk wat voor type obligatie ze willen verstrekken en onder welke voorwaarden.
Bent u op zoek naar een manier om rendement te verdienen met uw spaargeld dan u via een bankrekening krijgt, dan kunt u overwegen om aan obligaties te doen. Het risico is in het algemeen lager dan bij andere beleggingsvormen zoals aandelen.
Wat is het risico van een obligatie?
Als belegger loopt u meerdere risico’s. Zo bestaat de kans dat het bedrijf dat de obligatie uitgeeft de lening uiteindelijk toch niet meer kan terugbetalen. Zelfs overheden kan dit overkomen, al is die kans wel een stuk kleiner. Als obligatiehouder loopt u dan het risico uw belegging kwijt te raken. Toch is dit risico kleiner dan bij aandelen.
Daarnaast kan het ook gebeuren dat in de looptijd van uw obligatie de koers van de valuta verandert. Hoewel dit niet van invloed is op de nominale waarde die u aan het eind van de looptijd terugkrijgt, heeft het wel effect op de rente. Om het risico in te schatten van een obligatie, kunt u kijken naar de rating. Hoe hoger de rating, des te hoger de kredietwaardigheid en daarmee de waarschijnlijkheid dat het bedrijf de rente en de lening uiteindelijk terugbetaalt.
Home > Kennisbank > Obligaties